Pojęcie MVP (Minimum Viable Product) jest jednym z częściej nadużywanych i mylonych w branży IT. Zdarza się, że dwie osoby dyskutujące o zbudowaniu produktu, rozumieją je zupełnie inaczej. W tym artykule przybliżę czym jest MVP, jakie są jego rodzaje oraz czym różni się od koncepcji MMP (Minimum Marketable Product) i POC (Proof Of Concept).
Pojęcie MVP spopularyzował Eric Ries w swojej książce Metoda Lean Startup. Idea polega na jak najszybszym rozpoczęciu procesu uczenia się. MVP powinno być więc możliwie najprostszym produktem pozwalającym zebrać informację zwrotną z rynku. Co istotne, głównym celem MVP zgodnie z definicją Ries'a, jest poznanie tego, co klienci uważają za wartościowe, a niekoniecznie zapewnienie klientom wartości.
Eric Ries zdefiniował to w ten sposób:
“…version of a new product which allows a team to collect the maximum amount of validated learning about customers with the least effort.”
Rodzaje MVP
Ciężko mówić o ścisłej kategoryzacji MVP. Najczęściej jednak można spotkać się z podziałem na tzw. Low-Fidelity MVP i High-Fidelity MVP.
Low-Fidelity MVP
Głównym celem takiego MVP jest zebranie informacji zwrotnej z rynku na temat naszego pomysłu. Chodzi o sprawdzenie czy nasz hipotetyczny produkt cieszyłby się jakimkolwiek zainteresowaniem lub czy klienci byliby skłonni za niego zapłacić. Spójrzmy na Landing Page jako jednego z głównych przedstawicieli Low-Fidelity MVP.
Landing Page MVP jest prostą stroną, która opisuje produkt lub usługę. Mówi, dlaczego mielibyśmy ją zakupić i co odróżnia ją od konkurencji. Najważniejsze w tym podejściu jest danie użytkownikowi możliwości podjęcia akcji. Może to być, na przykład opcja zakupu, możliwość dołączenia do listy mailingowej, poproszenie o więcej szczegółów, itp.
Oczywiście odwiedzający taką stronę nie są w stanie nic faktycznie kupić / zamówić. Rozwiązanie służy tylko i wyłącznie do zbadania zainteresowania oraz pozyskania danych potencjalnych klientów. Nie dajemy więc użytkownikom żadnej wartości, tylko sami tą wartość czerpiemy.
Za przykład niech posłuży serwis Buffer którego autor stworzył Landing Page do przetestowania koncepcji produktu polegającego na opóźnionym wysyłaniu treści na serwisy Social Media, aby trafiały tam w optymalnym czasie.
Autor zebrał w ciągu paru dni ponad 100 zapisów, po czym skontaktował się z wybranymi osobami, aby porozmawiać o ich faktycznych potrzebach.
Inne przykłady Low-Fidelity MVP to:
Opublikowanie wideo objaśniającego działanie naszego produktu
Publikacja wpisów na blogu opisujących nasz produkt
Przygotowanie prototypów i sprawdzenie ich przez potencjalnych użytkowników
High-Fidelity MVP
W tym podejściu produkt przypomina już działające rozwiązanie, często oferując wartość dla użytkownika. Takie podejście pozwala skonfrontować produkt z pierwszymi klientami - stwierdzić, czy produkt rozwiązuje ich realny problem.
Oczywiście dalej zakładamy, że część produktu może być niekompletna. Jak bardzo niekompletna niech zilustruje przykład firmy Zappos. Jest to firma, która jako jedna z pierwszych postanowiła sprzedawać szeroki asortyment butów przez Internet. Jednak zamiast korzystać z istniejących danych marketingowych, założyciel postanowił wykonać prosty eksperyment. A mianowicie, sfotografował buty w kilku różnych tradycyjnych sklepach i wstawił zdjęcia na stronę swojego sklepu.
Gdy ktoś kupował parę butów, właściciel szybko biegł do tradycyjnego sklepu i kupował tam dane buty po czym wysyłał je do klienta. Pozwoliło to zweryfikować hipotezę: czy klienci są w ogóle chętni na zakup butów przez Internet?
Zappos jest przykładem typu MVP nazywanego również Wizard of Oz - produktu, w którym użytkownik ma wrażenie, że proces pod spodem jest zautomatyzowany, a tymczasem czynności zapewniające działanie dostarczają ludzie.
Innym przykładem zastąpienia docelowo zautomatyzowanych komponentów produktu przez człowieka jest Concierge MVP. W tym przypadku jednak nie ukrywamy obecności człowieka przed użytkownikiem. Zaangażowane osoby mogą więc wchodzić w interakcje z klientami, zdobywając bezpośrednią informację zwrotną dotyczącą wczesnej wersji naszego produktu. Za przykład niech posłużą początki portalu Airbnb.
Para młodych ludzi, mająca problem z opłaceniem czynszu własnego mieszkania postanowiła wynająć jego cześć. Stworzyli więc prostą stronkę z paroma zdjęciami oferującą tani nocleg. Początkowo celowali w ludzi odwiedzających San Francisco podczas organizowanych tam konferencji. Przyjmując ludzi pod swój dach mogli z nimi porozmawiać i od razu dowiedzieć się co było ich głównym motywatorem - brak wolnych miejsc w hotelach, cena lub może chęć spróbowania czegoś innego.
Pojęcia komplementarne
Minimum Marketable Product (MMP)
MMP polega na skoncentrowaniu się na minimalnym zestawie funkcjonalności, które wprowadzają faktyczną różnicę dla użytkownika.
Sztandarowy przykład MMP to pierwszy iPhone wypuszczony na rynek w 2007 roku.
iPhone odniósł spektakularny sukces udowadniając, że nie trzeba wprowadzać kompletnego produktu (pierwszy iPhone nie obsługiwał m.in. funkcji copy-paste, MMS czy nagrywania video, które posiadali w tym czasie konkurenci), jeśli oferuje się realną przewagę w innym obszarze.
W przypadku MMP mówimy więc o dostarczeniu minimalnego zestawu w pełni działających funkcjonalności dających realną wartość użytkownikowi. Ale skąd mamy wiedzieć jakie funkcjonalności są tymi właściwymi?
Odpowiedź brzmi: stosując MVP przed wypuszczeniem MMP:-)
Najlepiej iterować MVP tak długo aż uzyskamy pewność co do kształtu produktu i niezbędnych funkcjonalności. Żeby była jasność, MVP jest również wydawane na rynek, o to w nim przecież chodzi. Ale raczej mówimy o małej skali. Dopiero na etapie MMP możemy wejść na rynek szerzej i np. zainwestować w kampanie reklamową, rozgłos, niezbędne przemysłowe certyfikacje itp.
POC
Proof of Concept jest z kolei podejściem mającym na celu sprawdzenie czy coś jest możliwe do zrobienia. Skupiamy się na uzyskaniu zero-jedynkowej odpowiedzi czy dany koncept jest realny i/lub opłacalny czy nie. W odróżnieniu od MVP, POC jest najczęściej tworzony na użytek wewnętrzny. Może służyć do przekonania potencjalnych inwestorów czy interesariuszy, co do słuszności naszej koncepcji.
W kontekście rozwoju nowego produktu można przyjąć, że POC jest najczęściej stosowany przed pierwszym High-Fidelity MVP lub też jest jego częścią.
Podsumowując
MVP - zebranie informacji zwrotnej z rynku jak najmniejszym kosztem
MMP - dostarczenie realnej wartości użytkownikowi
POC - udowodnienie czy coś jest możliwe do wykonania.
Referencje:
Eric Ries: Metoda Lean Startup, 2011